Zdjęcia satelitarne ciekawych miejsc

Lotniska w ZSRR

#152
Witam

Z zainteresowaniem przejrzałem wskazaną przez Kolegę Jacka stronę z wykazem lotnisk byłego ZSRR. Skonfrontowałem wykaz ze sporządzonym przez siebie zestawieniem radzieckich jednostek lotniczych wg stanu na koniec lat 80-tych. W kilkunastu przypadkach nie odnalazłem miejsca bazowania jednostek, brak też nazw tych miejscowości w załączonym na tej stronie wykazie lotnisk radzieckich (w formacie PDF). Jestem w miarę zorientowany, że w wielu przypadkach do jednego lotniska wojskowego jest przypisanych kilka nazw miejscowości, czasem jedna miejscowość ma kilka numerów, np. Siewieromorsk – 1, 2 i 3.
Jednak mimo to nie zlokalizowałem lotnisk – wg poniższego wykazu (dla uniknięcia przekłamania – podaję pisownię w j. rosyjskim):

Калманка, аэродром Панфилово - 44 учебный авиационный полк
Корсаков - 46 отдельная противолодочная авиационная эскадрилья
Новонежино - 51 отдельная противолодочная авиационная эскадрилья
Приозёрск - 99 гвардейский Забайкальский отдельный дальний разведывательный авиаполк
Морозовская - 122 учебный авиационный полк
Давлеканово - 198 учебный вертолетный полк
Буялык - 208 отдельная вертолетная эскадрилья РЭБ
Алабино - 297 отдельная вертолетная эскадрилья
Пущино - 312 отдельный противолодочный авиационный полк
Красный Яр - 330 учебный вертолетный полк
Тала - 652 отдельный истребительный полк
Коростень - 686 Севастопольский краснознаменный бомбардировочный полк
Аджикабул - 761 учебный авиационный полк
Курловка - 812 учебный авиационный полк
Мериа - 841 гвардейский истребительный авиационный полк
Безенчук - 851 учебный вертолетный полк

Jacek słusznie zastrzegał, że nie można ręczyć za merytoryczną poprawność danych zawartych na wskazanej przez niego stronie, głównie w związku ze zniekształceniami pisowni nazw geograficznych – i nie tylko, czego przykładem mogą być wczorajsze kontrowersje na Forum wokół nazwiska dowódcy 871 iap. To też brałem pod uwagę, lecz mimo to nie odnalazłem w tych bazach powyższych lotnisk. Czy pomimo wykazania w tych bazach nazw alternatywnych miejsc bazowania – nie wykazano wszystkich przyjmowanych czasem tylko zwyczajowo nazw? Czy może po prostu nazwy miejscowości podanych powyżej przeze mnie w tych bazach pominięto? Kto z Kolegów mógłby pomóc w rozwikłaniu tych zagadek?

Bogusław
Pozdrawiam, Bogusław

Lotniska w ZSRR

#153
Witaj Bogusławie.
Postaram się pomóc.

Panfiłowo (inaczej Noworomanowo, Kałmanka, ros. Панфилово, Новороманово, Калманка), 53.1250809206 N, 83.3768860589 E
Korsakow (ros. Корсаков), 46.6180056418 N, 142.812481926 E
Nowonieżyno (ros. Новонежино), 43.2189943128 N, 132.585005389 E
Prioziorsk (inaczej Prioziorsk-6, ros. Приозёрск-6), 46.0249007977 N, 73.4954871071 E, tu brak pewności, czy chodzi o to lotnisko
Morozowsk (inaczej Morozowskaja, ros. Морозовск), 48.3117960428 N, 41.7908183268 E
Давлеканово - nie znam, poszukam...
Bujałyk (inaczej Bujalik, ros. Буялык), 46.8937877522 N, 30.6975633124 E
Ałabino (ros. Алабино), miejscowość zlokalizowałem, jednak nie widzę lotniska, może gruntowe…
Puszczino (ros. Пущино), 54.2943585805 N, 158.152048543 E
Красный Яр - nie znam, poszukam...
Тала - nie znam, na 100% chodzi o Tapa (ros. Тапа), ale wtedy jednostka 656 iap PWO i/lub 652 iap (WWS) - na stronie http://www8.brinkster.com/vad777/sssr-8 ... -lenin.htm zwykła pomyłka przy zamianie skanów książki na tekst, 59.236286792 N, 25.9544173999 E
Korostien’ (ros. Коростень), miejscowość zlokalizowałem, jednak również nie widzę lotniska …
Kazi-Magomied (inaczej Adżykabuł, ros. Кази-Магомед, Аджикабул), 40.0309923846 N, 48.9029091933 E
Kupiansk (inaczej Kuriłowka, ros. Купянск, Куриловка, nie Курловка), 49.6856139845 N, 37.7165100834 E
Mieria (ros. Мериа), 41.9290092039 N, 41.8651705573 E
Biezienczuk (ros. Безенчук), 52.9647887464 N, 49.3784479062 E

Uwaga: Radzieccy na nazwy lotnisk często stosowali formy przymiotnikowe od nazw własnych miejscowości, przykład wyżej - Morozowsk (miasto), Morozowskaja (lotnisko).

Pozdrawiam,
Radek

Lotniska w ZSRR

#154
Dzięki, Radku

Namiary podałeś dokładniejsze niż w tych opracowaniach zachodnich analityków. Wynika z tego, że nie wszystkie lotniska radzieckie są wykazane zarówno w zestawieniu linków jak i w tym wydaniu książkowym.
Jeśli chodzi o 198 szkolny pułk śmigłowców – mam odnotowane, że wchodził on w skład Ufimskiego Centrum WWS. W składzie tego samego Centrum był też 330 szkolny pułk śmigłowców w Krasnym Jarze.
Prioziorsk-6 – Twoje informacje raczej pewne, mam odnotowane, że 99 gwardyjski odrap stacjonował nad jeziorem Bałchasz.

Pozdrawiam

Bogusław
Pozdrawiam, Bogusław

Lotniska w ZSRR

#155
Bogusławie, przyznam szczerze, że nie wgłębiałem się jeszcze w to zachodnie opracowanie, zapisałem sobie jedynie link. W późniejszym czasie ocenię jego przydatność.

Co do jednostek na w/w lotniskach. Uzupełnię swoimi danymi (bez nazw wyróżniających i odznaczeń):

Prioziorsk-6 - m.in. w latach 1960. stacjonowały tu ponoć dwa pułki lotnictwa myśliwskiego.
Nowonieżyno - 710 okpłwp
Bujałyk - 511 gw. orap
Mieria - 841 gw. iap (1965) - gw. apib (1983 do 21.10. 1989) - gw. mapib WWS CzF (od 21.10. 1989 do 1991) - gw. opłwp WWS CzF (od 1991 do 1992) - rozf.

Co do tych dwóch nieznanych mi dotąd lotnisk.

Krasnyj Jar to lotnisko w Rejonie Ufimskim, gdzieś na obrzeżach Ufy, pytanie gdzie... Problem z jednostkami śmigłowców polega na tym, że mogą stacjonować na małych lotniskach (wiertodromach), bez wyraźnie widocznych DS... Stąd ciężko je odnaleźć.
Dawlekanowo - przypuszczam, że również lotnisko typu „wiertodrom”, miejscowość znalazłem, lotniska nie.
Oba leżały w Baszkirskiej ASRR, obecnie Republika Baszkortostan, a stacjonujące na nich szkolne pułki śmigłowców należały do tej samej szkoły.

Pozdrawiam,
Radek

Lotniska w ZSRR

#156
Dzięki za szybką odpowiedź, Radku

Mam jeszcze dodatkowe pytania.

Czy wiadomo Ci, jakie pułki wchodzą w skład następujących dywizji:

20 истребительная дивизия - п/о Дружба – z 1 ВА
40 Амурская истребительная дивизия – Белогорск – z 1 ВА (tu mam odnotowany tylko 41 iap w m. Orłowka)
246 истребительная дивизия – Чойр – z 23 BA

Ponadto poszukuję numerów pułków:
отдельный военно-транспортный авиационный полк – Ульяновск - JCP
отдельный военно-транспортный авиационный полк – Кироваан - JCP
военно-транспортный авиационный полк – Клин – ze składu 12 ВТАД

Co do pułków: 511 gw. orap – w m. Bujałyk oraz 710 okpłwp – w m. Nowonieżyno - to miałem je odnotowane łącznie z 208 oraz 51 pułkiem; chodziło mi o namiary lotniska.
Interesująca Twoja informacja o dodatkowym pułku nad jez. Bałchasz, chyba jednak dość krótko ten pułk istniał?

Chyba masz rację z tymi „wiertodromami”; trzeba sobie póki co problem odpuścić.

Bogusław
Pozdrawiam, Bogusław

Lotniska w ZSRR

#157
Witam

Radosławie:
Nie spotkałem się z informacją aby w Prioziorskie były równocześnie dwa pułki myśliwskie. Do obsługi poligonu Sary Szagan (10-й Государственный научно-исследовательский испытательный полигон противоракетной обороны) sformowano tam w 1959 r. 60 SAD mającą w składzie dwa pułki:
678 gw. sm. iap (гвардейский смешанный испытательный ап)
679 itap (испытательный транспортный ап)

Dodatkowo w 1960 r. sformowano w składzie dywizji 31 oiae wyposażoną w Su-9, która już dwa lata później rozwinięto (włączono?) do pułku i przekazano w skład 30 OK PWO bez zmiany dyslokacji. W 1983 pułk ten przebazowano na lotnisko Ajaguz. Potem na lotnisku nie było jednostek myśliwskich, aż do przebazowano w 1990 r. 738 iap PWO z Zaporoża.

Bogusławie:

Znana mi 40 IAD powstała w 1980 r. i była tworem z okresu reformowania radzieckiej OPK. Obejmowała m.in. pułki wcześniej wchodzace w skład 24 Dywizji PWO. W latach 80. w jej składzie były: 41, 308, 528 i 777 iap. Rozformowana została w 1989 r. już w okolicach Biełogorska. Na ile mi wiadomo ta dywizja nazwy wyróżniającej "Amurska" nie posiadała.

Pozdrawiam
Przemek

Lotniska w ZSRR

#158
Witam, Przemysławie

Wg moich danych 678 i 679 pułk rzeczywiście nie były pułkami myśliwskimi, jakkolwiek 678 pułk miał na wyposażeniu samoloty myśliwskie.
Na podstawie dyrektywy sztabu Głównego Wojsk PWO Kraju nr 483322 z 26 sierpnia 1959 r. została utworzona 60 mieszana doświadczalna dywizja lotnicza. W jej skład weszły: 678 gwardyjski Zabajkalski doświadczalny mieszany pułk lotniczy (utworzony na bazie 99 samodzielnego gwardyjskiego Zabajkalskiego pułku lotnictwa rozpoznawczego), 679 samodzielny doświadczalny pułk lotnictwa transportowego (utworzony na bazie 233 samodzielnej mieszanej eskadry lotniczej), 297 techniczna baza lotnicza, 1157 samodzielna kompania rlk, 305 samodzielny dyon zabezpieczenia radiotechnicznego, baon łączności oraz pododdziały logistyczne. Na wyposażeniu dywizji było 9 typów samolotów i śmigłowców: Tu-16, Ił-28, MiG-17, MiG-19, Ił-14, Li-2, An-2, Jak-12, Mi-4. Potem wprowadzano stopniowo: MiG-21, Mi-8, Mi-6, Su-24M, MiG-23M.
Dywizja została rozformowana w 1994 roku.
Chciałem jeszcze dodać, że ja mam odnotowane – na podstawie zachodnich materiałów z końca lat 80-tych mp. 678 oraz 679 pułku – miejscowość o nazwie Tasaral –5, jednak koordynaty tej miejscowości są zbieżne z podanymi przez Radka ad m. Prioziersk-6.
Dla porządku należy dodać, iż w Prioziersku od połowy stycznia 1957 r. stacjonowała samodzielna mieszana eskadra lotnicza, eksploatująca samoloty An-2 oraz Jak-12 (nie znam jej numeru; nr JW – 03085). Ponadto do obrony obiektów poligonu była sformowana 31 samodzielna eskadra lotnictwa myśliwskiego (na samolotach T-3). W 1962 r. na bazie tych eskadr oraz jednostek radiotechnicznych był sformowany 733 plm, który wszedł w skład 7 dywizji PWO.
528 oraz 777 iap mam odnotowane jak będące w składzie 40 IAD, natomiast 308 pułk odnotowałem jako podporządkowany bezpośrednio dowództwu 11 Armii PWO w Chabarowsku. Nazwę Amurska przejąłem bezkrytycznie ze strony Brinkster; jest to potwierdzone w opracowaniu z Uniwersytetu Tomskiego. Powyższe jednostki nie odnotowane na tej stronie internetowej potwierdzają, że do informacji tam zamieszczonych należy podchodzić z większym dystansem.
Czy – wg Ciebie – 20 IAD w m. Drużba miała historię i charakter podobny do 40 IAD?

Pozdrawiam

Bogusław
Pozdrawiam, Bogusław

Lotniska w ZSRR

#159
Witaj Bogusławie

Najpierw w kwestii poligonu Sary Szagan

- 03085 to numer 679 itap, tak więc ta nieznana eskadra jest najwyraźniej tą samą 233 samodzielną mieszaną eskadrą lotniczą z której powstał pułk.
- Nazwami ze źródeł zachodnich bym się specjalnie nie sugerował. Najczęsciej pochodziły one od najbliższej lub ewentualnie największej miejscowości w pobliżu i niekoniecznie miały związek z nazwami lokalnymi.
- jeszcze mała poprawka pułk sformowany na bazie 31 eskadry, to 737 iap PWO, a nie 733.

2. Lotnictwo myśliwskie na Dalekim Wschodzie:

- 308 iap nie mógł być na stałe podległy bezpośrednio dowództwu armii PWO. Wynika to z logiki jej struktury organizacyjnej, w której pułk podlegał związkowi taktycznemu czyli korpusowi bądź dywizji PWO.
- Co do nazwy "Amurska" przy 40 dywizji, to na wspomnianej prze Ciebie stronie jest ona przypisana do 29 Dywizji PWO, a nie 40 IAD, tak że błędu tam nie ma.
Przy okazji mała dygresja. Jeśli pisząc o opracowaniu z Tomska miałes na myśli książkę Fieskowa, Kałasznikowa i Golikowa "Sowietskaja Armia w Gody Chołodnoj Wojny 1946-1991", to niestety podane tam informacje dotyczące lotnictwa OPK są bardzo nieścisłe i zawierają dużą ilośc błędów. Autorzy najwyraźniej niespecjalnie wgłębiali się w to zagadnienie, gdyż podawane tam struktury często są pomieszane - np obok siebie występują związki taktyczne istniejące przed reformą poczatku lat 80. wraz z tymi które powstały po 1986 w trakcie odtwarzania WOPK, a nawet tymi które pojawiły się dopiero w latach 90. przy kolejnych reorganizacjach. Do tego pojawiają się takie kurioza jak dywizje PWO podległe korpusom PWO.
Informacje na stronie Brinkster pochodzą w dużej częsci własnie z tej książki, więc chyba trudno mówić tu o potwierdzaniu danych.

- 20 IAD moim zdaniem miała taki sam charakter jak 40 IAD i także powstała na bazie jednotek lotniczych rozwiązanej 11 OA PWO. Dywizje te uległy stopniowej likwidacji po odtworzeniu 11 OA PWO. Na razie jednak brak mi szczegółowych informacji na temat 20 IAD.

Pozdrawiam
Przemek

Lotniska w ZSRR

#160
Witam,

Bogusławie,
Wg moich danych:

246 "Mukdenskaja" IAD (Mongolia)
- 104 iap, Monitu
- 126 iap, Czojra/Czojren/Czojr

Numery pułków transportowych:
Być może chodzi o pułk z m. Kirowabad (Gjandża), Azerbejdżan. Jeśli tak to chyba:
708 ot.wtap.
Można dodać też dwa inne samodzielne pułki transportowe z Rosji azjatyckiej:
- 192 ot. gw. "Kerczenskij" wtap - Ukurej (obw. Czita)
- 930 ot. "Transilwanskij" wtap - Zawitinsk (obw. Amurski)

Czy w skład 20. IAD, 1. WA nie wchodziły (?):
- 216 iap, lotnisko 10-j uczastok, k. Chabarowska
- 404 "Tallinskij" iap, Orłowka (Wiernoje), (obw. Amurski)

Co do 511 orap, to czy na pewno był on jednostką Gwardii ? W dostępnych mi materiałach występuje zawsze jako 511 orap ("Jasskij ordenow B. Chmel'nickogo i A. Newskogo"). Istniał już w czasie wojny z taką nazwą (5.WA, 2 Front Ukrainski). Nazwa lotniska Bujałyk/Bujalik pochodzi od nazwy stacji kolejowej k. m. Pietrowka/Petriwka. Lotnisko znane jest też jako Błagojewo. Jeśli się nie mylę, to nazwa lotniska Kałmanka ma podobne pochodzenie.

Mam pytanie - gdzie właściwie miał stacjonować 41 iap ? Czy rzeczywiście w Orłowce. Chodzi mi o odległość od pozostałych wymienionych przez Przemka pułków 40. IAD - na Sachalinie i w pobliżu. Orłowka i Biełogorsk leżą w obwodzie Amurskim. Przecież pośrodku mamy jeszcze Komsomolsk n. Amurem i Chabarowsk i tamtejsze pułki. (?)

Kolejne pytanie dotyczy dość tajemniczych dla mnie dwóch pułków PWO z rejonu zauralskiego (4 AO PWO):
- pułk z lotniska Komsomolskij (Sowieckij/Jugorsk) (miał mieć na wyposażeniu samoloty Jak-28P, potem MiG-31 ?)
- pułk z Niżnego Tagiłu (MiG-23)
Czy może Koledzy znają ich numery, podporządkowanie, losy itd.?


Pozdrawiam
Marek